«Педагог мәртебесі туралы» 2019 жылғы 27 желтоқсандағы ҚР Заңының 7-бабының 12) тармақшасына сәйкес педагог кемінде үш жылда бір рет біліктілігін арттыруға құқылы [39].
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2016 жылғы 28 қаңтардағы № 95 бұйрығымен бекітілген педагогтердің біліктілігін арттыру курстарын ұйымдастыру және өткізу, сондай-ақ педагог қызметін курстан кейінгі сүйемелдеу қағидаларының 2-тармағының 4) тармақшасына сәйкес мынадай анықтама беріледі: «педагогтердің біліктілігін арттыру – жаңаларын алуға, сондай-ақ қолдауға, кеңейтуге, тереңдетуге мүмкіндік беретін кәсіптік оқыту нысаны оқыту мен оқытудың сапасын арттыру үшін бұрын алған кәсіби білімдерін, іскерліктерін, дағдылары мен құзыреттерін жетілдіру » [40].
Ашық интернет көздері осы терминге мынадай анықтама береді: «біліктілікті арттыру – бұл қосымша кәсіптік білім беру/қызметкерлерді оқыту түрі, оның барысында теориялық білім деңгейін арттыру, осы мамандық бойынша кәсіптік стандарттардың талаптарына сәйкес практикалық дағдылар мен дағдыларды жетілдіру жүреді. Оқыту ұзақтығы мен қарқындылығы әртүрлі курстар түрінде жүзеге асырылады » [41].
Осылайша, қазіргі кезеңде әдістемелік орталықтар мен білім беру ұйымдары басшыларының, педагогтардың біліктілігін арттыру мақсаты педагогикалық, психологиялық, әлеуметтанулық әдістер, тетіктер мен құралдардың көмегімен өңір деңгейінде және тікелей нақты мектеп деңгейінде консультациялық жұмысты сапалы ұйымдастыру және жүргізу үшін кәсіптік бағдар беру жұмысы саласында жүйелі білім мен құзыреттерді алу болып табылады.
Әдістемелік орталықтар мен білім беру ұйымдары басшыларының біліктілігін арттырудың негізгі міндеттері:
білім алушыға кәсіптік, педагогикалық және ақпараттық көмек көрсету үшін кәсіптік бағдар беру жұмысы саласындағы білім деңгейін және практикалық дағдыларды арттыру;
жасөспірімнің кәсіби таңдау процесін ғылыми, ғылыми-әдіснамалық қамтамасыз етуді ескере отырып, өңірде және білім беру ұйымдарында жүйелі кәсіптік бағдарлау жұмысын құру;
оқу процесінде пайдалану үшін әдістемелік, ақпараттық материалдарды әзірлеу;
алынған білімді кәсіптік бағдар беру жұмысының психологиялық – педагогикалық процесін ұйымдастыруда және жүргізуде қолдану;
білім алушылардың кәсіби бағытын, қабілеттері мен хоббилерін психологиялық-педагогикалық диагностикалауды жүргізу білімі мен дағдыларын меңгеру;
болашақ сұранысқа ие мамандықтар бойынша білім алушылардың дағдыларын дамыту;
білім алушының жеке өсу моделін қалыптастыру бойынша ата-аналармен/қамқоршылармен бірлесіп жұмыс істеу дағдыларын дамыту;
кәсіби мансапты жоспарлау кезінде білім алушылардың ынтасын арттыру.
Педагогтар мен педагогикалық қызметкерлердің біліктілігін арттыру курстарының нұсқалары бірнеше критерийлер бойынша ерекшеленеді:
ұзақтығы бойынша біліктілікті арттыру қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді болып бөлінеді. Қысқа мерзімді біліктілікті арттыру бірнеше сағаттан бірнеше күнге дейін созылуы мүмкін, ал ұзақ мерзімді біліктілік бірнеше аптаға созылуы мүмкін.
өткізу нысаны бойынша біліктілікті арттыру күндізгі, сырттай, қашықтықтан және аралас болуы мүмкін. Күндізгі оқытуда қызметкер курстарға, тренингтерге, семинарларға жеке қатысады. Сырттай тақырыптардың бір бөлігін оқытушылар түсіндіреді, ал қалған бөлігін білім алушы білім беру ұйымы ұсынатын материалдар бойынша дербес оқиды. Қашықтықтан оқыту кезінде барлық сабақтар онлайн режимінде өтеді. Біріктірілген оқыту кезінде, әдетте, қашықтықтан оқыту, қызметкерлердің біліктілігін арттыру бағдарламасы LMS платформасындағы курстан, вебинарлардан, мастер-класстардан және практикалық тапсырмаларды орындаудан тұруы мүмкін.
«Педагог мәртебесі туралы» 2019 жылғы 27 желтоқсандағы ҚР Заңының 7-бабының 13) тармақшасымен біліктілікті арттыру нысандарын таңдауға құқығы бар.
ұйымдастырушыға байланысты оқыту Ішкі болуы мүмкін – аумақта және білім беру ұйымы басшысының күшімен – немесе оқыту мамандандырылған ұйымның базасында өткен кезде сыртқы болуы мүмкін [42].
Тиісті біліктілікті арттыру курстарынан сәтті өткен жағдайда педагог / педагог қызметкер педагогтердің біліктілігін арттыру курстарын ұйымдастыру және өткізу, сондай-ақ педагог қызметін курстан кейінгі сүйемелдеу қағидаларына сәйкес оқуды растайтын құжатты (сертификат, куәлік, диплом, куәлік) алады [40].
Кәсіптік бағдарлау курстарын ұлттық білім академиясы өткізе алады. Ы. Алтынсарин, «Өрлеу» біліктілікті арттыру ұлттық орталығы, «Назарбаев Зияткерлік мектептері» Педагогикалық шеберлік орталығы.
